Boven bij het orgel achterin de kerk

18 mei 2020 – Op deze dag zong het koor bij een uitvaart. Het was midden in Corona-tijd. Eerst dacht het koor dat zij wegens de Corona-maatregelen als kwartet zou moeten optreden. Boven bij het orgel achter in de kerk bleek echter voldoende ruimte om anderhalve meter afstand van elkaar te houden. Dus besloot het koor in overleg met de familie toch gewoon als octet te zingen. Na een beetje passen en meten werd een goede opstelling gevonden in ovaalvorm. De koorleden konden de dirigent goed zien en elkaar ook goed horen ondanks dat zij veel verder van elkaar af stonden dan ze gewend waren.

Geen microfoon
De familieleden waren met negen personen. Samen met de priester en de misdienaar bevonden zij zich vooraan in de kerk. Bij de lezingen en een toespraak werd geen microfoon gebruikt. Die gingen volkomen aan de koorleden voorbij. Daarvoor stonden zij te ver weg en te hoog. Dat was jammer. De akoestiek in de kerk is duidelijk ontworpen om geluid vanaf de orgelzolder naar beneden door te geven, maar niet andersom.

Lange steile trap
Bij andere uitvaarten hoort het koor vaak direct na afloop van de bezoekers luisteraars of ze het zingen mooi gevonden hebben. Deze keer was dat niet het geval. Er was ook geen gelegenheid voor. Pas nadat de familie de kerk verlaten had, daalden de koorleden de lange, steile trap af. Gelukkig kwam er een paar dagen later een berichtje van de dochter van de overledene, waarin zij schreef: “Mede dankzij jullie, heeft mijn moeder het afscheid gekregen wat ze gewild en verdiend had. We zijn allemaal zeer onder de indruk”. Daar was het koor heel blij mee, want daar zingt het koor voor.

Niet volgens Corona-protocol
Achteraf realiseerden de kooreden dat het optreden niet paste in de zangprotocollen die later de ronde deden. Die waren op het moment van het optreden nog niet bekend. Maar goed ook, want het uitvaartensemble is blij dat het koor in corona-tijd in ieder geval één uitvaart heeft kunnen opluisteren met zangmuziek en dat het koor de rouwenden tot troost heeft kunnen zijn.

Eerbetoon aan dak- en thuislozen op Allerzielen

Door Bram Wildeman

Vrijdag 1 november 2019 – In het kader van de katholieke gedenkdag Allerzielen zong het Uitvaartensemble Nijmegen bij het monument voor de overleden dak- en thuislozen op Begraafplaats Jonkerbos in Nijmegen. De plechtigheid was georganiseerd door ‘Het Kruispunt’- waar dak- en thuislozen een luisterend oor en hulp geboden wordt. Veel belangstellenden, waaronder de Nijmeegse burgemeester Hubert Bruls, woonden deze bijeenkomst bij. De namen van de dak- en thuislozen die in het afgelopen jaar zijn overleden werden genoemd, as werd uitgestrooid en een urn werd begraven.
Vrienden van de ‘mensen van voorbij’ zongen hùn lied. Het Uitvaartensemble Nijmegen ‘Stemmen van troost’ sloot daarbij aan met onder meer ‘Tears in Heaven’ van Eric Clapton en het traditionele ‘Irish Blessing’. Een bijzonder, indrukwekkend en zinvol samenzijn met woord en lied!

Over deze plechtigheid verscheen ook een bericht in de Gelderlander en op de facebookpagina van de gemeente Nijmegen.

Het meditatieve Ubi caritas

Wie kent het niet: Ubi caritas. Een lied met de oude Latijnse tekst: Ubi caritas et amor, deus ibi est. Vertaald: Daar waar vriendschap heerst en liefde, daar is God.

Deze tekst is door de eeuwen heen vele malen op muziek gezet. Het Uitvaartensemble Nijmegen zingt de versie van de Noorse componist Ola Gjeilo (geboren in 1978) en die van de kloostergemeenschap van Taizé. Kortgeleden heeft ons koor ook de compositie van pater Jezuïet, theoloog en componist van kerkmuziek, Joseph Gelineau (1920-2008) in studie genomen. Binnenkort wordt die versie toegevoegd aan het repertoire.

Het Ubi caritas van Taizé en Gelineau is een zogeheten kernvers dat vele keren kan worden herhaald. Daardoor wordt het meditatief van karakter. Tijdens de herhalingen zingen onze sopranen, alten, bassen en tenoren afwisselend de tekst en neuriënd.  Zo klinkt het lied telkens anders.

Het Ubi caritas van Ola Gjeilo is een langere versie die in de katholieke kerk wordt gezongen bij de eucharistieviering en tijdens de voetwassing op Witte Donderdag. Dan wordt herdacht hoe Jezus de voeten van zijn discipelen waste voordat hij met hen voor de laatste keer aan tafel ging.

Alle uitvoeringen van het Ubi caritas zijn stuk voor stuk prachtige kleinoden bij een uitvaart in een kerk of crematorium of bij het graf. De versies van Taizé en Gelineau zijn bijzonder geschikt om te zingen bij aan- of binnenkomst van de stoet of bij het verlaten van kerk of crematorium.

Warm aanbevolen: Earth Song – Frank Ticheli

Het Uitvaartensemble Nijmegen heeft Ticheli’s compositie Earth Song in 2017 opgenomen in het repertoire. Frank Ticheli (21 januari 1958) is een Amerikaans componist, muziekpedagoog en trompettist die muziek componeerde voor orkest, koor, kamermuziek en blaasensembles. Earth Song is een passend lied voor een uitvaart omdat het gaat over lijden, verscheurd zijn en hoop. Deze thema’s doen zich op het scherpst van de snede voelen bij ziekte, sterven en afscheid nemen van een geliefde. Earth Song vertolkt de emoties op een indringende en aansprekende wijze en biedt daarmee herkenning en troost.

Het lied is geïnspireerd op de uitzichtloze situatie van de oorspronkelijke bewoners van Noord Amerika. De schrijnende lange dissonanten ‘verbeelden’ de zinderende pijn die zo heftig is dat die de aarde verschroeit. Daarna komt een stuwende melodie op gang die hoop brengt: blijf zingen, leven en vrede zien. Muziek en zang brengen verlichting als een toevluchtsoord voor degenen die in de duisternis gevangen zitten.

Earth Song is bedoeld voor een wat grotere bezetting, maar met een ervaren octet komt het lied ook prima tot zijn recht. Daarom bevelen wij u dit lied warm aan bij uitvaarten en herdenkingsdiensten. Ons koor heeft Earth Song op 12 maart 2017 voor het eerst uitgevoerd in het Concertgebouw De Vereeniging tijdens het Podium voor de Stad en ontving lovende reacties. Het lied is te beluisteren op youtube.

Sing, Be, Live, See
This dark stormy hour
The wind, it stirs
The scorched Earth cries out in vainOh war and power, you blind and blur
The torn heart cries out in pain
But music and singing have been my refuge
And music and singing shall be my light
A light of song, shining strong
Hallelujah, Hallelujah
Through darkness and pain and strife
I’ll sing, I’ll be, live, see
Peace